“Solitude is the profoundest fact of the human condition. Man is the only being who knows he is alone, and the only one who seeks out another. His nature – if that word can be used in reference to man, who has ‘invented’ himself by saying ‘no’ to nature – consists in his longing to realize himself in another. Man is nostalgia and a search for communion. Therefore, when he is aware of himself he is aware of his lack of another, that is, of his solitude.”
Octavio Paz, The Labyrinth Of Solitude.
Ik herinner mij een rit met de Greyhound van San Antonio in Texas naar Laredo, een stadje gelegen op de Noordelijke oever van de Rio Grande. Aan de overkant, in Mexico, ligt Nuevo Laredo, dat ik kende van een Tex Mex-liedje van the Sir Douglas Quintet. In Laredo vluchtte ik vanwege de verzengende hitte meteen een hotel in waar de koelte van de lobby mij voor een gewisse dood behoedde. Ik dacht aan The Streets 0f Laredo van Johnny Cash, voor mij een van zijn mooiste songs, hoewel hij het niet zelf heeft geschreven. I spied a young cowboy all dressed in white linen. Daarna te voet de streng bewaakte grens over. Bedelaars, dealers, hoeren, tandartsen, slechte tequila. Nuevo Laredo, Mexico.
Ik herinner mij de films van Sam Peckinpah, Pat Garrett and Billy the Kid, The Wild Bunch en vooral The Getaway, waarin Steve McQueen en Ali McGraw, met de hulp van Slim Pickens, kunnen ontsnappen naar Mexico. In weinig films loopt het met misdadigers zo goed af. Het is niet toevallig dat Dan Stuart van de rockgroep Green On Red Slim Pickens in een van zijn songs bij naam noemt. Dan Stuart heeft het wel vaker over zulke karakteracteurs, ook over Warren Oates, hoofdrolspeler in Bring Me The Head Of Alfredo Garcia, ook van Peckinpah. Oates doorkruist in die film Mexico, met het bewuste hoofd in een vuile linnen zak, bebloed, vol vliegen. Hijzelf ook stinkend van het zweet, bebloed, onder de vliegen. Zijn van de Mexicaanse hitte en moordlust op hol geslagen blik.
Ik herinner mij de Border Trilogy van Cormac McCarthy. All The Pretty Horses, The Crossing, Cities of the Plain. Tragische liefdesavonturen in het woeste Noorden van Mexico. Paarden, vacqueros (in enkele Noord-Amerikaanse staten heten ze buckaroos), bandieten. De mythische deelstaten Sonora, Chihuahua, Durango. Bob Dylan’s Romance In Durango, gedeeltelijk geïnspireerd door zijn samenwerking met Peckinpah. En net als Elvis trekt Dylan naar Acapulco, om er fun te beleven. Op zoek naar goedkope cocaïne, hoeren, pokerpartners?
Tientallen films herinner ik mij over het labyrint van de eenzaamheid, zoals begenadigd dichter Octavio Paz het land noemt. John Hustons The Treasure Of The Sierra Madre. Met Walter Huston en Humphrey Bogart. Hebzucht stort de goudzoekende antihelden in de afgrond. Niet alleen koorts leidt naar het inferno. “Hell is my natural habitat,” zijn de woorden van Geoffrey Firmin, de aan alcohol verslaafde Consul uit Quauhnahuac (Cuernavaca), in Mexico – uit de sublieme roman Under The Vulcano van Malcolm Lowry, een auteur die zich heeft doodgedronken in Mexico en elders. John Huston heeft het boek verfilmd, een moeilijke opdracht, ook al kon hij over Albert Finney beschikken voor de rol van de Consul. Een indrukwekkende Canadese documentaire uit 1976: Volcano: An Inquiry Into the Life and Death of Malcolm Lowry, van Donald Brittain en John Kramer. Met Richard Burtons stem als hoofdacteur.
Ik vermeld terloops nog John Sayles’ kleine maar sterke film Lone Star, gesitueerd in het grensstadje Frontera in Texas. Een originele en kritische kijk op de problemen van zo’n melting pot. Met een prima soundtrack, die mij vertrouwd maakte met de liederen van Lydia Mendoza.
Mexico is tegelijk reëel en een verzinsel. Alleen al de muziek uit en over dat land zit barstensvol stof waar je dromen van gemaakt zijn. Of verhalen. Je ontmoet er bizarre mensen, engelen, duivels, uit de echt gescheiden gokkers; je gaat op uitstap naar Laredo, Ciudad Juarez, Acapulco, Tijuana; er is Amor en de taal van de liefde, extase, uitputting, hitte, seks, verdovende middelen, moordlust, wanhoop, eenzaamheid. Je zwerft door grensstadjes in Arizona, Californië en Texas. Slangen, woestijn, tequila, mezcal, zwetende paarden, macho’s met gevaarlijke messen en machinegeweren. De hel en de hemel op aarde. Mexico City Blues van Jack Kerouac. Neonlicht. Lost highways. Mexicaanse country & western. Een Mexico van de verbeelding. Een Mexico van het hart.
Afbeeldingen: Nuevo Laredo (Martin Pulaski); Malcolm Lowry