Vanavond gaat Zéro de conduite over vriendschap. Het zal niet de eerste keer zijn, vermoed ik. Ik heb het even opgezocht, maar vind niet terug wanneer het thema nog een keer aan bod kwam. Een noemenswaardig archief van al mijn uitzendingen heb ik niet – en ik doe dit al sinds 1982. De eerste tien jaar onder de naam Shangri-La. Nogal wat vrienden hebben mij daarbij bijgestaan, in de eerste plaats Pat Geens (voornamelijk in die eerste periode), maar ook Sofie Sap, Ton Luyben en, helemaal in het begin, Max Borka. Max en ik zijn samen bij radio Centraal begonnen. Enige maanden later zijn we ieder onze eigen weg gegaan, wat wel vaker gebeurt als je maar lang genoeg leeft. Met Sofie ben ik nog goed bevriend, al zien we elkaar niet vaak meer. Pat beschouw ik nog altijd als een van mijn allerbeste vrienden. Hoe komt het dan dat we elkaar niet meer ontmoeten? Waar Ton uithangt weet ik niet.
Eind april is een van mijn beste vrienden, al van in de vroege jaren zeventig, overleden: Paul Rigaumont. Op elk gebied een fijne en lieve man. Hij schilderde, schreef en leefde met een groot hart. En hij wist wat vriendschap betekende. Aan hem draag ik deze aflevering op.
Ik denk dat Montaigne in zijn ‘Essays’ het allermooist over vriendschap heeft geschreven, onder meer dit:
“In vriendschap heerst een algemene, allesomvattende warmte, die bovendien mild en gelijkmatig is, een bestendige, rustige warmte, een en al lieflijkheid en gratie, een liefde die niet brandt en verzengt. […] De liefde genieten is haar vernietigen, omdat haar doel lichamelijk is en vatbaar voor verzadiging. Vriendschap daarentegen wordt genoten in de mate waarin ze gewenst wordt en aangezien zij iets spiritueels is en de geest door het onderhouden ervan gelouterd wordt, ontstaat en groeit zij slechts en wordt zij slechts gevoed wanneer zij genoten wordt.”
Maar zo uit zijn verband gerukt verliezen deze zinnen aan betekenis en kracht. Probeer het hele essay te lezen. De ‘Essays’ van Montaigne zijn in alle openbare bibliotheken te vinden, zolang de Vlaamse regering ze niet sluit – om ‘te besparen en jobs te creëren en de mensen langer te laten werken’.
Zoals met alle interessante thema’s was het ook nu moeilijk om een keuze te maken: er is zoveel goed materiaal. Ik probeer meestal een evenwicht te vinden tussen songs die ik werkelijk niet uit de weg kan gaan, ook al worden ze op de commerciële radio gedraaid, en minder bekende, minder populaire liederen. Aan de ene kant Amy Winehouse en Bob Dylan, aan de andere Cowboy, Bob Carpenter en Opal. In mijn oren klinkt het allemaal even goed. Waarom de ene succes heeft en de andere bij wijze van spreken in de goot beland is mij meestal een raadsel.
Veel luisterplezier!
Friends – The Beach Boys – Friends
Old Friends – Simon & Garfunkel – Bookends
Bob Dylan’s Dream – Bob Dylan – The Freewheelin’ Bob Dylan (2010 Mono Version)
Fair Weather Friend – Crazy Horse – Scratchy: The Complete Reprise Recordings 1971-’73 Vol. 1
All My Friends – Cowboy – 5’ll Getcha Ten
For Belgian Friends – The Durutti Column – The Best Of The Durutti Column 1
You’re My Friend – Eels – Wonderful, Glorious
Best Friends, Right? – Amy Winehouse – Lioness: Hidden Treasures
You’ve Got A Friend – Roberta Flack & Donny Hathaway – Atlantic Rhythm & Blues Vol8 (1970-1974)
Your Best Friend – Doris Duke – I’m A Loser: The Swamp Dog Sessions & More
A Woman Is A Man’s Best Friend – James Carr – A Man Needs A Woman
My Best Friend – Elmore James – The Sky Is Crying
My Friend – Jimi Hendrix Experience – First Rays Of The New Rising Sun
My Old Friend – John Hiatt – The Tiki Bar is Open
Two Old Friends – Neil Young – Are You Passionate?
Girlfriend – The Modern Lovers – The Modern Lovers
Has He Got A Friend For Me? – Maria McKee – Maria Mckee
Friends – Sandy Denny – Like An Old Fashioned Waltz
Farewell My Friend – Dennis Wilson – Pacific Ocean Blue
We’re Just Friends – Wilco – Summerteeth
Friend, You’ve Got To Fall – Hüsker Dü – Warehouse: Songs And Stories
I Really Live Round Here (False Friends) – Kevin Coyne – Dynamite Daze
Good Friend – Violent Femmes – The Blind Leading The Naked
My Friend – Bill Callahan – Sometimes I Wish We Were An Eagle
Old Friends – Bob Carpenter – Silent Passage
Friends – Ryan Adams & The Cardinals – Cold Roses
My Only Friend – (Opal) – Early Recordings
Waiting On A Friend – The Rolling Stones – Tattoo You
She’s My Best Friend – Lou Reed – Coney Island Baby
Greatest Friend – Incredible String Band – The Big Huge
My Old Friend – Sam Amidon – Bright Sunny South
Research en presentatie: Martin Pulaski.
Foto: Patje, vroege jaren 80
