Pas nu, achttien dagen later, stel ik vast dat van de drie boeken die ik voor mijn verjaardag heb aangeschaft er twee bij zijn van auteurs die zich het leven hebben benomen: Stefan Zweig en Walter Benjamin. Het derde, waarover ik het al eerder had, ‘Naaktheden’, is van Giogio Agamben, een leerling, of op zijn minst een bewonderaar, van het werk van Benjamin. Ik maak me sterk dat Agamben nooit zelfmoord zal plegen en dat ik het zelf, hoe wanhopig ik ook mag worden, evenmin ooit zal doen.
Nu ik Stefan Zweig toch heb genoemd wil ik hem graag even citeren. Ik geloof dat hij in deze geschriften nooit eerder is opgedoken. In zijn autobiografie, ‘De wereld van gisteren’ schrijft hij de volgende bijzonder actuele en pertinente woorden:
“Al de vale paarden van de apocalyps zijn door mijn leven gestormd, revolutie en hongersnood, geldontwaarding en terreur, epidemieën en emigratie; ik heb de grote massa-ideologieën onder mijn ogen zien groeien en zich verspreiden, het fascisme in Italië, het bolsjevisme in Rusland en bovenal die oerpest, het nationalisme, dat de bloei van onze Europese cultuur heeft vergiftigd.”
Deze ‘herinneringen van een Europeaan’ verschenen in 1944, maar werden nog voor de tweede wereldoorlog geschreven. De oerpest, het nationalisme, vernietigt nog steeds onze Europese cultuur.
Eergisteren kocht ik, omdat ze er zo mooi uitzagen, boeken van William Faulkner, Henry James, Patrick Conrad, Robert Louis Stevenson en Richard Neville. Wat zou het verband zijn tussen deze werken, naast hun aantrekkelijke uiterlijk, hun verleidelijke façade (waaraan ik zo moeilijk kan weerstaan)?
HOOCHIEKOOCHIE 