EEN ONTMOETING MET EEN FILMREUS

In 1987 maakte ik kennis met Hilde Geudens, een jonge en erg aantrekkelijke vrouw die nog sneller kon typen dan ik. We zaten in een klasje van werkloze universitairen en volgden bij de RVA een cursus secretariaat-talen. Al snel werden Hilde en ik onafscheidelijke kameraden. We vonden het grappig als we weer eens een uurtje razendsnel hadden zitten typen [1] en baalden van de cursus boekhouding. Ik heb nooit iets saaiers meegemaakt in mijn leven dan die cursus boekhouden en het toneelstuk ‘In de eenzaamheid van de katoenvelden’ van Bernard-Marie Koltès. Hilde en ik gingen af en toe uit in de Antwerpse kroegen, of we zochten elkaar thuis op voor een gesprek en een kopje koffie. Hilde wist dat ik schreef en zeer geïnteresseerd was in film. Of ik Paul Koeck eens wilde ontmoeten, dat was een vriend van haar? Ik had nooit iets van de man gelezen, en zal dat ook nooit doen. Maar in die dagen van wanhoop en uitzichtloosheid dacht ik, baat het niet dan schaadt het niet.

Op een avond ging ik bij Paul Koeck op visite. Ik had een boek bij van P.E. Salles Gomes over leven en werk van de Franse, erg jong gestorven regisseur Jean Vigo, mijn favoriete filmmaker. In mijn hoofd zat een vaag ‘idee’ voor een scenario, dat grotendeels gebaseerd was op ‘L’atalante’, het meesterwerk van een jong genie. Ik wist natuurlijk dat een remake van die film absurd zou zijn. Een meesterwerk kun je immers niet overtreffen. Wat ik beoogde was ervaringen uit mijn jeugd op een rijnaak, zij het wat avontuurlijker dan in werkelijkheid, enten op het verhaal van ‘L’atalante’. Hoe mijn verhaal precies opgebouwd was kan ik me niet meer herinneren, ik heb er geen notities meer van. Van Paul Koeck verwachtte ik dat hij zijn mening zou geven over mijn synopsis. Ik was nog niet aan een scenario begonnen maar had me wel door de vuistdikke scenariocursus van John Bloch, William Fadiman en Lois Peyser geworsteld. Paul Koeck, die in die dagen een autoriteit was inzake scenarioschrijven, vond mijn idee niet goed. Hoewel de man nog nooit van Jean Vigo had gehoord en ‘L’Atalante’ nooit gezien, vond hij wat ik hem vertelde over de film vervelende onzin. En ook mijn synopsis keurde hij af: de kijker zou er bij in slaap vallen. Waar was de actie? Waar zat het conflict? Dat waren natuurlijk retorische vragen, want er was op het eerste gezicht actie noch conflict. Als je wat dieper ging graven wel natuurlijk, maar subtiel, onderhuids, als contrasten in een gedicht. Maar dat scheen Paul Koeck niet te kunnen vatten. En zelf zag ik al heel snel in dat de film die ik in mijn hoofd had in het nuchtere en oppervlakkige Vlaanderen nooit gedraaid zou kunnen worden. Mijn toekomst zou van secretariaat-talen, inclusief boekhouding, afhangen en van niets anders. Af en toe zagen Paul en ik elkaar nog wel eens, onder meer om te biljarten, waarbij ik telkens glansrijk verloor, maar we waren te verschillend, we lagen elkaar niet. Kort nadien verhuisde de snelste typiste naar een stadje in de Kempen en op de duur verwaterde ook onze vriendschap. Wat blijft zijn de herinneringen en de films van Jean Vigo.

[1] Dat typen kwam in de plaats van seks, denk ik. Beiden waren we zeer trouw aan onze partners.

Auteur: Martin Pulaski

Dichter, schrijver, blogger, DJ, sensitivist. Stadsleven, literatuur, muziek, film, kunsten. Radioprogramma ‘Zéro de conduite’ op Radio Centraal Antwerpen 106.7 fm en streaming. Toon alle berichten van Martin Pulaski