DE NACHT VAN DE LEGUAAN II – VOETNOTEN

Ik was niet uitgesproken moe toen ik ‘De nacht van de leguaan’ schreef. Het ‘gedicht’ begon met de eerste zin, tijdens het nogal indrukwekkende concert van Diana Jones, die ofwel vanwege de vorm van de traditionele folksong – in de stijl van the Carter Family – terugkeert naar de religie, ofwel echt gelovig is (maar in dat geval is ze dan toch een anti-Bush gelovige, wat kan tellen). Die zinsnede bleef in mijn hoofd hangen. In het weidse Amerikaanse landschap, boven de koude grijze grond doken wilde dieren op die elkaar verscheuren, of door mensen worden verscheurd of versneden. De treurwilgen ontsproten aan weer een lied van Diana Jones, over drugverslaving – waarin dealers worden vergeleken met ‘vipers’, adders. In de laatste strofe van die song komen vooral religieuze beelden voor. Religie in plaats van drugs? Ik heb het de zangeres niet durven vragen; haar handtekening heb ik wel, alsof ik een tiener ben en handtekeningen mij zullen behoeden voor iets onnoemelijks. Vervolgens kwamen de orchideeën uit Spike Jonze’s ‘Adaptation’, de orchideeën van Susan Orlean, journaliste voor The New Yorker, en van orchideeëndief John Laroche, erin geslopen. In de film werd van orchideeën een hallucinogene drug gemaakt.
Een dag later zag ik een dvd van ‘The Night Of the Iguana’, van John Huston, gebaseerd op het stuk van Tennessee Williams. Het is een schitterende film, met John Huston en Ava Gardner die zichzelf overtreffen. Zoals bijna altijd bij Tennessee Williams gaat ook ‘The Night Of The Iguana’ over seks, drank, drugs, leugens, zelfbedrog en hypocrisie. In deze film wordt de hypocrisie van het geloof hard aangepakt. Als ik me niet vergis wordt god er een wrede, seniele delinquent in genoemd. Een ander thema van Williams, een dat me nauw aan het hart ligt, is de troost van vreemden. Hoe mensen in elkaars armen de ellende van de wereld, hun mislukking en hun wanhoop kunnen vergeten. Of hoe liefde zoveel meer is dan seks. Op het einde van de film zegt Richard Burton, een ge-excommuniceerde priester, na het voorstel van Ava Gardner om de berg af te gaan naar de zee, waaruit alle leven voortkomt: “De berg af kan ik nog wel, maar weer naar boven wellicht niet meer.” Waarop Ava Gardner: “Ik zal je wel naar boven helpen, wees gerust.” Toen boog ik mijn hoofd en huilde ik, zoals bij een degelijk Hollywood-einde gebruikelijk is.
Over de filosofische achtergrond van het gedicht kan ik nu, wegens vermoeidheid, niet uitweiden. Je zou er de scholasticus Johannes Duns Scotus bij kunnen betrekken. Het brengt trouwens niet veel aarde aan de dijk als ik zeg dat wij de wereld niet kunnen kennen.

Auteur: Martin Pulaski

Dichter, schrijver, blogger, filosoof, DJ. Liefde voor steden, literatuur, muziek, film, kunsten, nachtleven. Radioprogramma ‘Zéro de conduite’ op Radio Centraal Antwerpen 106.7 fm en streaming. Toon alle berichten van Martin Pulaski