Het graf van Giorgio Bassani heb ik niet gevonden, maar op een zinderend hete middag fietste ik door de straten van Ferrara – er was nergens een levende ziel te bespeuren – tot aan het huis waar hij zijn kinderjaren heeft doorgebracht. Er hing geen plakkaat, er hing helemaal niets. Wat een verschil met Triëst waar op bijna elk huis, ik overdrijf maar een beetje, een kleine foto van James Joyce is aangebracht, samen met de vermelding wat hij op die bepaalde plek heeft uitgespookt, bijvoorbeeld waar zijn zoon Giorgio – ook toevallig – is geboren (op 27 juli 1905 in een huis aan de Piazza Ponterosso) of waar hij Engelse les gaf (in de Berlitz school), enzovoort.
Ik vond het niet erg dat de gevel van Bassani’s geboortehuis naamloos was. Het is een mooi, goed onderhouden gebouw. Waarschijnlijk wonen er mensen die met rust willen worden gelaten. Ik heb discreet een foto gemaakt van een raam in het huis. Wellicht heeft hij als jongen vaak door dat raam naar de straat gekeken. Dan zag hij daar misschien iets wat later in zijn romans terechtkwam, prachtige boeken waarin weinig verzinsels voorkomen. De tuin van de Finzi-Contini’s is echter wel een verzinsel. Ik ben er zelfs niet vruchteloos op zoek naaar moeten gaan: ik was een gewaarschuwd man. Ooit heb ik in Mariánské Lázně wel gezocht naar het verzonnen park uit L’année dernière à Marienbad (Alain Resnais, Alain Robbe-Grillet). In zekere zin heb ik dat toen wel gevonden – want kan ik het mij niet levendig herinneren? Herinner ik me niet dat ik van dat heilzame water dronk? Sliep ik niet in een oud, vervallen herenhuis aan de rand van het park. Zeker, en ’s avonds dronk ik daar hoestsiroop ter bestrijding van een weerbarstige hoest. Maar dat kan ook in Karlovy Vary zijn geweest. Je mag je geheugen nooit volledig vertrouwen. Het kan rare streken met je uithalen.
Foto: Martin Pulaski
HOOCHIEKOOCHIE 
Het moet inderdaad wel iets zijn, daar te staan in de tuin van l’année dernière à Marienbad. Heb de film tot twee keer toe gezien. Zou het dan ook iets zijn daar te staan en wel zo dat je tegelijk in de film staat?
LikeLike
“verzinnen doe je alleen maar als je geheugen te kort schiet” zei mijn tante altijd…
(’t was wel na haar zoveelste black-out)
LikeLike
O.
ik dacht dat die tuin écht bestond? en de tennisbaan? en de muur? en de wegjes in die tuin?
LikeLike
Evy: De muur en tuin bestaan echt en niet echt. De schrijver zal zich gebaseerd hebben op elementen die in werkelijkheid voorhanden waren, maar op een andere manier, bijvoorbeeld toebehorend aan anderen, of als park of stadswal, maar hij zal die elementen een nieuwe functie hebben gegeven.
Je haalt ‘stukken’ uit de realiteit en combineert die met elkaar en maakt een nieuwe realiteit, die desgevallend aan de verbeelding toebehoort. En dan weer in de realiteit verzeild raakt.
Zorro, misschien maakte je tante een grapje?
Marc, Marienbad (de Duitse naam van de stad is toch gemakkelijker) is lang geleden, maar ik herinner me dat het tegelijk een ontdekking, een revelatie en een teleurstelling was. Het was iets en het was niets daar te staan, daar te lopen.
LikeLike
een beetje zoals Marquez het beschreef? ik herinner me zijn woorden niet meer, het was in een interview. Ik herinner me wél dat vrienden van hem hier en daar elementen of gebeurtenissen ‘herkenden’ en dat dan vaak heel grappig vonden.
LikeLike