Hoe vertaal je opposition in de volgende uitspraak van William Blake: ‘Opposition is true Friendship?” Is het tegenstand, tegenstelling, oppositie, tegenspraak? Of zijn de vier vertalingen geldig? Ik denk het, omdat ze alle vier van toepassing zijn op ware vriendschap. Mensen die over alles hetzelfde denken kunnen moeilijk vrienden zijn. Wat zouden ze van elkaar leren? Wat zouden ze elkaar vertellen? Een vriendschap heeft verhalen nodig. Het verhaal is het ‘andere’, datgene wat de vriendschap spannend houdt. Het verhaal is de cement die de vrienden bijeen houdt. Vrienden kennen elkaars verhalen niet. Geleidelijk aan leren ze ze kennen. Is die ontdekkingsreis niet de kern van elke vriendschap. In ‘The Marriage Of Heaven and Hell’ schreef William Blake ook dit nog: ‘This Angel, who is now become a Devil, is my particular friend; we often read the Bible together in its infernal or diabolical sense, which the world shall have if they behave well’.
Nu ik dit gelezen en geschreven heb twijfel ik toch weer. Want hoe zit het dan met de vrienden die elkaars spiegelbeeld of dubbelganger zijn? En met de diepzinnige uitspraak van Aristoteles (en van Pythagoras), veel later overgenomen door Borges, dat een vriend een ander zelf is? De vriend als dubbelganger. Maar ogenschijnlijk staat daar dan weer de lange traditie van rampzalige ontmoetingen met dubbelgangers tegenover, traditie die het best tot uitdrukking komt in ‘William Wilson’ van Edgar Allan Poe. In het verhaal van Poe is de dubbelganger het geweten van de held. Als hij de dubbelganger doodt, sterft hij zelf. En zo kom ik toch terug bij het begin uit, want wie zijn dubbelganger doodt is er ongetwijfeld in oppositie mee.
HOOCHIEKOOCHIE 
En wat te denken van het stichtend verhaaltje uit de lagere school over die twee engeltjes op je schouders? Rechts zit het goede engelbewaardertje en links het slechte, het duiveltje. Maar die twee kunnen ook staan voor vrienden zowel als voor je gespleten ikjes.
LikeLike
Dankzij de duim die opponeert tegenover de vingers is de hand in staat tot de mooiste dingen…
LikeLike
het is waarschijnlijk mijn meest favoriete v-woord.
LikeLike
Maar…
Je kan toch nooit bevriend zijn met / verliefd zijn op / houden van iemand die 100% hetzelfde is als jij? Het is precies het verschil tussen twee mensen dat aantrekt. Het trekt aan omdat men net dat verschil wil overbruggen. Quasi dwangmatig.
Vandaar ook het gevoel dat geliefde met elkaar hebben of ouders met hun kinderen. Het gevoel van “Ik wil je opeten” (om je bij mij te houden, om je helemaal te verinwendigen), maar mocht dat werkelijk gebeuren, valt er niets meer te overbruggen, en zou ook de vriendschap/liefde weg zijn.
Toch mag het verschil ook weer niet te groot zijn, want dan is de kloof té diep om nog een spanningsveld te genereren.
LikeLike
Ik geloof ook in het verschil, zoals Blake het beschrijft. De tegenstellingen. Maar anderzijds ben ik altijd gefascineerd geweest door het thema van de dubbelganger, en nog meer dat van de dubbelganger als vriend. Maar ik weet dat het een constructie is. In werkelijkheid is het verschil essentieel om bijvoorbeeld nog maar een gesprek mogelijk te maken.
(Mijn excuses, ik heb dit nu pas gelezen.)
LikeLike