DE NACHTEN VAN LIEFDE EN DOOD

Mijn maandelijks radioprogramma zit er weer op. Het thema van gisteren was ‘de nacht’, een moeilijke keuze, omdat er zo enorm veel songs over de nacht zijn geschreven. Veel pop- en rockcomponisten plaatsen zich bewust of onbewust maar zeer duidelijk in de romantische traditie, waarin het schrijven over – of tijdens – de nacht essentieel was. Denk maar aan dichters als Shelley en Keats, de hele Duitse romantiek, met Novalis op kop, Gaspard de la nuit van Louis Bertrand, Night Thoughts van Edward Young en – vooral – de Nachten van Bonaventura, een nachtboek dat wordt toegeschreven aan de schrijver-theaterdirecteur Ernst August Friedrich Klingemann. Singer-songwriters als Leonard Cohen en Bob Dylan hebben in hun adolescentenjaren vast veel romantische literatuur gelezen. Ook de psychedelia is er sterk door beïnvloed, Night Of the Long Grass is daar een mooi voorbeeld van. Wat opvalt in veel van deze liederen is dat de nacht de ideale tijd is voor de liefde in al haar vormen. The night time is the right time to be with the one you love, zingt Ray Charles. Soms roept de nacht reële of verbeelde tragische histories op, zoals in The Night the Carousel Burnt Down van Todd Rundgren. Onheil wordt voorspeld in Bad Moon Rising van Creedence Clearwater Revival / John Fogerty. De nacht is in sommige gevallen een metafoor voor de dood, zoals in het bekende gedicht van Dylan Thomas, zeer mooi uitgevoerd door John Cale op de cd Words For the Dying, en in Goodnight Irene van Leadbelly dat ik in een versie van Mississippi John Hurt liet horen. Van de zingende moordenaar Leadbelly draaide ik het lugubere (Black Gal) Where Did You Sleep Last Night, dat later werd gecoverd door zangers en muzikanten die graag in de duisternis vertoeven, zoals Link Wray (donkere bril), Mark Lanegan (treedt op in het halfdonker) en Kurt Cobain (drugs, zelfmoord). Liefde en dood, dus, ook al gaat het over de nacht; eros en thanatos, altijd komt Freud wel even mee over onze schouders kijken en vooral over die van de songschrijvers. Hieronder staat de playlist. Songtitels worden gevolgd door de uitvoerder en de naam van de cd of elpee.

• Here Comes The Night – Them – The Story of Them Featuring Van Morrison
• The Moon Is Rising – The Pretty Things – The Pretty Things
• Cry in the Night – Q’65 – Nuggets II: Original Artyfacts From The British Empire And Beyond, Vol. 3
• Nightmares – The Creation – Uncut:The Roots Of Tommy
• Night Of The Long Grass – The Troggs – Hit Single Anthology
• Nights In White Satin – Nancy Sinatra – Something Stupid
• Tonight You Belong To Me – The Honeys – Brian Wilson Pet Projects: The Brian Wilson Productions
• One Night Of Sin – Elvis Presley – The King Of Rock ‘N’ Roll: The Complete 50’s Masters
• Last Night Bobby “Blue” Bland – The “3B” Blues Boy: The Blues Years 1952 – 1959
• Tomorrow Night – Lavern Baker – Atlantic Rhythm & Blues Vol2(1947-1974)
• The Right Time – Ray Charles -Atlantic Rhythm & Blues Vol4 (1957-1960)
• (Black Gal) Where Did You Sleep Last Night -Leadbelly – Blues & Folk Singer
• Goodnight Irene – Mississippi John Hurt – Cash Covered
• Three O’Clock Morning Blues – Ike & Tina Turner – Outta Season
• On A Foggy Night – Tom Waits – Nighthawks At The Diner
• (Looking For) The Heart Of Saturday Night – Madeleine Peyroux – Half The Perfect World
• End Of The Night – The Doors – The Doors
• Tonight’s The Night – Neil Young – Tonight’s The Night
• Bad Night At The Whiskey – The Byrds – Dr. Byrds & Mr. Hyde
• Burning Of The Midnight Lamp – The Jimi Hendrix Experience – Electric Ladyland
• Bad Moon Rising – Creedence Clearwater Revival – Green River
• Bob Dylan – Tonight I’ll Be Staying Here With You – Nashville Skyline
• The Night They Drove Old Dixie Down – The Band – The Band II
• The Night The Carousel Burnt Down – Todd Rundgren – Something/Anything?
• This Flight Tonight – Joni Mitchell – Blue
• Night Comes On – Leonard Cohen – The Essential Leonard Cohen
• John Cale – Do Not Go Gentle Into That Good Night (Dylan Thomas)- Words For the Dying
• Dark Night – The Blasters – Testament: The Complete Slash Recordings
• One Time One Night – Los Lobos – By The Light Of the Moon
• Something In The Night Bruce Springsteen – Darkness On The Edge Of Town
• One Night Of Love – Karen Dalton – In My Own Time
• The Nights Are Cold – Richard Hawley – Late Night Final
• Midnight Rider – Patti Smith – Twelve

“Het was een van die huiveringwekkende nachten waarin licht en duister elkaar snel en geheimzinnig afwisselden. De wolken vlogen, gedreven door de wind, als wonderlijke reuzengedaantes langs de hemel, en de maan verscheen en verdween dan weer in allerijl. Beneden in de straten heerste doodse stilte, alleen hoog boven in de lucht huisde de storm, als een onzichtbare geest.”
Uit: De nachten van Bonaventura.