We zitten al de hele middag te drinken, mijn vriend Alfred en ik. Zoals veel van mijn vrienden en kennissen is Alfred het leven beu. Optimisten (en eigenlijk al degenen die geslaagd zijn in hun carrière) hebben mij om een of andere reden al lang de rug toegekeerd. Bestel nog een glas wijn, is Alfreds leuze, want het leven is niets en de wereld heeft mij niet nodig.
’s Avonds in café de Kat laat ik Alfred even aan zijn lot over om dag te gaan zeggen tegen Ronald, een vermolmde architect, die in de jaren zestig zijn laatste huizen heeft ‘gebouwd’. Ik wijs – niet al te opvallend – naar Alfred en leg uit dat hij diep in de put zit. Ronald haalt zijn schouders op.
“Niemand mag sterven, Ronald”, zeg ik.
“Laat ze allemaal maar zelfmoord plegen”, zegt Ronald. “En trek het je niet aan, als ze het willen doen ze het toch”.
Terwijl we zitten te praten loopt Alfred De Kat uit en roept, zonder echter zijn stem te verheffen, “ik wil sterven”. Ik ga hem achterna, grijp hem bij zijn mouw en trek hem weer het café binnen. Ondanks zijn duidelijke afkeer van alles wat hij nu een tweede keer ontwaart gaat hij gewillig op een wankele stoel zitten.
“We nemen meteen een taxi”, zeg ik. “Eerst bestel ik nog een rondje voor Ronald en zijn vrienden”.
“Ben jij wel van Antwerpen?” vraagt de pooier van een blondje (ongeveer 19 jaar, groene ogen). Waarschijnlijk is hij geen pooier, maar ik vind het prettig hem zo te noemen. Had hij maar niet dat felblauw zijden hemd moeten aantrekken. En dat hij het meisje behandelt alsof ze zijn poedel is kan ik al helemaal niet hebben. Na één seconde haat ik deze man reeds en heb ik zin om hem een vuistslag te geven. Jammer dat ik niet sterker ben. Een goedgeplaatste vuistslag zou nochtans veel oplossen. Maar in de Kat houden ze mij voor een intellectueel. Het soort dat niet vecht. Bovendien doe ik niets aan mijn conditie, draag ik een bril en ben mager, allemaal zaken die weinig efficiënt zijn als het op vechten aankomt.
“Ik ben van Brussel en van Antwerpen”, antwoord ik zo vriendelijk mogelijk.
“Daar heb ik ook gewoond, in Brussel”, zegt het blondje.
“In Brussel was alles beter”, voegt ze er aan toe.
“Overal was altijd alles beter”, zeg ik.
Ze kijkt me boos aan. Heb ik iets verkeerds gezegd?
“Ik wil zelfmoord plegen”, kreunt Alfred.
“Laat hem toch zeuren”, zegt Ronald, “het is nog te vroeg voor je taxi”.
“Overal was altijd alles beter”, zeg ik, “overal!”.
Een Indiër met bloemen komt het café binnen. Niemand is geïnteresseerd in zijn koopwaar. Ik wel : het tafereel roept een vaag gevoel van herkenning in me op, het is alsof ik gedwongen word de man aan te spreken en te zeggen wat ik zeg.
“Hoeveel voor zo’n roos?”, vraag ik.
“Een euro”, zegt hij.
“Vijftig cent”, zeg ik. Ondertussen vraag ik me af: voor wie?
“Negentig”, zeg de Indiër.
“Vijftig”, houd ik vol.
“Tachtig”, zegt de Indiër.
“Vijftig”.
“Zeventig”.
“Vijftig”.
“Zestig”.
“Vijftig”.
“O.K.”, zegt de Indiër, “vijftig frank voor deze mooie roos”.
Ik voel me zo sterk door deze overwinning dat ik me afvraag of ik de pooier toch maar niet in zijn gezicht zal slaan. De roos geef ik aan Lydia. Aan wie moet ik ze anders geven? Lydia is natuurlijk verbaasd. Al die jaren dat ik in haar café kom heb ik nauwelijks het woord tot haar gericht, laat staan haar iets gegeven, en nu dit.
“Waarom geef je mij een roos?” vraagt ze.
“Omdat ze in mijn hand verwelkt”, zeg ik. “Lydia, ik woonde graag in Antwerpen. Dit is altijd mijn heilige stad geweest. Je had al veel meer bloemen van mij moeten krijgen, al was het maar om de tijd te verzachten”.
Pieter De Zwaan komt naar me toe. We begroeten elkaar.
“Je bent wel dik geworden”, zeg ik.
“Vind je?”, vraagt hij.
“Wel zeker”, zeg ik, “erg dik. Als ik ooit een acteur zoek voor mijn versie van Pere Ubu, weet ik bij wie ik terecht kan. A propos, ken jij die pretentieuze kerel daar, met dat brilletje op zijn neus? Nu ja, ik heb ook wel een brilletje op. Maar dat is toch nog een ander brilletje, als je het mij vraagt. Ik heb zin om die man een pak slaag te verkopen. Vooral vanwege dat zijden hemd dan”.
“Je moet dat doen”, zegt Pieter. “Het is een klootzak. Een echte chauvinist. En hij is niet eens van Antwerpen !”
“Dat is gemakkelijk gezegd”, zeg ik. “Maar kan ik die man nu in mekaar rammen, terwijl mijn vriend Alfred daar zelfmoord wil plegen?”
“Wil Alfred zelfmoord plegen?” vraagt Pieter.
“Ja”, zeg ik. “Ik breng hem meteen naar huis, met de taxi. En daarna neem ik in Berchem de junkietrein die van Amsterdam komt. ”
“Je moet nooit bang zijn”, komt Ronald ertussen “Dat is nergens goed voor. In Brussel moet je ook niet bang zijn. Je moet brutaal zijn. En brullen. Als je brult, weten ze dat je niet bang bent. Je moet brullen zoals je hier in Antwerpen hebt gedaan toen die motorrijder je vriend omver wilde rijden”.
“Ja, dat is waar”, zeg ik, “die sonofabitch is wel even geschrokken”.
(Op weg van de Volle Maan naar de Kat had een verschrikkelijke kerel op een Honda geprobeerd Alfred omver te rijden, zij het zeer traag. Vlakbij de kathedraal nota bene ! Ik ben heel luid beginnen te brullen dat hij een verdomde klootzak was. Daarop is hij zo vlug als hij kon met zijn Japans monster op de vlucht geslagen.)
Alfred staat op, neemt een aantal briefjes van twintig uit zijn jas en werpt die op de vloer. Ik raap ze op en geef ze hem terug. Nu is het echt wel tijd voor de taxi.
Als we aan het station van Berchem aankomen heb ik nog twee minuten voor de trein naar Brussel vertrekt. Ik geef Alfred twintig euro, met de bedoeling dat hij zich nog tot voor zijn deur laat brengen, maar hij geeft het geld meteen aan de taxichauffeur en stapt ook uit.
“Zal het gaan?”, vraag ik.
“Ja”, zegt hij”, het is niet ver”.
Op de junkietrein zitten geen junkies, zo te zien. Er wordt zelfs geen joint gerookt. Ik zet mijn koptelefoon op en luister naar Townes Van Zandt:
“To live is to fly high and low…”.
Een uurtje later hang ik op een barkruk in een armemensen-café nabij het Zuidstation. Het bier smaakt er slecht maar de mensen die er rondhangen zien er tevreden uit, ook al is hun smaak even slecht als die van de pils. Een paar oudere koppels dansen op de muziek van de juke box. “Pepito Mi Corazon”, zingt de zangeres van Los Machucambos. Het herinnert me onmiddellijk aan een gedicht dat ik schreef naar aanleiding van de dood van mijn vader (waarin ik hem, met een schipperspet op, zie dansen op “Pepito Mi Corazon”). Het wordt tijd om op te krassen. Dit is mijn verleden. Mijn ware leven is elders. Ik moet bellen naar mijn vriend. Hij mag niet sterven.
In de taxi heb ik een discussie met de Limburgse chauffeur, een uitgesproken racist.
“Die Marokkanen moeten hier weg”, zegt hij. “Ze maken hier alles kapot”.
Ik word niet boos, probeer hem te begrijpen. Maar hem tot een inzicht brengen dat mij juister lijkt, dat lukt mij niet. Voor mijn woning aangekomen zet hij de teller af, om onze discussie voort te kunnen zetten. We praten nog een half uur. Mijn argumentatie is gebaseerd op één idee: als de Marokkanen weg zijn, dan zullen het de Limburgers zijn die alles verpesten. Want dat zijn ook geen echte Vlamingen, echte Vlamin
gen zingen namelijk niet. En het zijn zeker geen echte Walen. Mensen kiezen altijd een vijand uit. Dat probleem los je niet op met de Marokkanen of wie dan ook naar ‘huis’ te sturen.
“De mensen moeten met elkaar leren leven”, zeg ik, “dat geldt net zo goed voor u als voor mij. Ik heb net zo goed een heleboel vijandige gevoelens in mijn lijf als u”. Zal hij hier over nadenken? Ik betwijfel het. Toch geven we elkaar een hand en nemen we op vriendelijke wijze afscheid.
Het is vier uur in de ochtend. Ik bel Alfred op. De telefoon wordt niet opgenomen. Zou hij slapen? Of is hij dood? Wat maakt het uit voor hem ? Het leven is niets. Alleen wij die blijven zullen treuren. En elkaar met tegenzin in de ogen kijken. Op reis gaan naar plaatsen waar iedereen al geweest is, en geeuwen bij al die schoonheid. Alleen wij zullen leugens vertellen. Anders is het leven niets. Alfred is een taaie kerel. Hij kan tegen een stootje.
HOOCHIEKOOCHIE 